Σήμερα η εαρινή ισημερία που φέρνει την άνοιξη

H εαρινή ισημερία είναι το αστρονομικό γεγονός, κατά το οποίο η γη περιφέρεται γύρω από τον ήλιο. Λαμβάνει τέτοια θέση ώστε οι ακτίνες του Ήλιου πέφτουν κάθετα στον ισημερινό, και για την στιγμή αυτή η μέρα είναι ίση με τη νύχτα. Η Google αφιερώνει το σημερινό της doodle σε αυτή ακριβώς την ημέρα.

images

Κατά την εαρινή ισημερία σηματοδοτείται η αρχή της άνοιξης.

Το ξεκίνημα της φετινής άνοιξης – με χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες – στην Ελλάδα και γενικότερα στο βόρειο ημισφαίριο, στο οποίο ανήκει η χώρα μας, σηματοδοτεί η εαρινή ισημερία που θα υπάρξει το απόγευμα της Κυριακής 20 Μαρτίου, στις 17:33 ώρα Ελλάδας.

Αντίστροφα, στο νότιο ημισφαίριο θα ξεκινήσει το φθινόπωρο.

Η μέρα θα μεγαλώνει πλέον συνεχώς σε βάρος της νύχτας έως το θερινό ηλιοστάσιο, ενώ το αντίστροφο θα συμβαίνει στο νότιο ημισφαίριο.

Οι ισημερίες -η εαρινή και η φθινοπωρινή- καθορίζουν την έναρξη της άνοιξης και του φθινοπώρου, ενώ τα ηλιοστάσια -το θερινό και το χειμερινό- προσδιορίζουν την έναρξη του καλοκαιριού και του χειμώνα αντίστοιχα. Για μια ακόμη χρονιά φέτος θα συνεχιστεί η ανεπαίσθητη συρρίκνωση της διάρκειας της ‘Ανοιξης, η οποία θα είναι πιο σύντομη κατά σχεδόν ένα λεπτό της ώρας σε σχέση με πέρυσι. Εδώ και χιλιάδες χρόνια, η ‘Ανοιξη μικραίνει στο βόρειο ημισφαίριο και ό,τι χάνει, το κερδίζει σε διάρκεια το καλοκαίρι.

Από την άλλη, ενώ από αστρονομική άποψη η άνοιξη αρχίζει με την εαρινή ισημερία, στην πραγματικότητα -όπως έχουν διαπιστώσει οι επιστήμονες που μελετούν το περιβάλλον- εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής η φύση εισέρχεται όλο και πιο πρόωρα στον ανοιξιάτικο κύκλο της.

Σημειωτέον ότι στην Ελλάδα η μέρα της ισημερίας δεν συμπίπτει με την ημέρα όπου υπάρχει ακριβώς ίση ημέρα και ίση νύχτα. Η ίση μέρα-ίση νύχτα συμβαίνει μόνο στις περιοχές που βρίσκονται ακριβώς πάνω στον Ισημερινό της Γης. Σε όσες βρίσκονται είτε πάνω – όπως η χώρα μας – είτε κάτω από τον Ισημερινό, η ίση μέρα-ίση νύχτα συμβαίνει μερικές ημέρες πριν ή μετά από την ‘ισημερία’. Έτσι, στην Αθήνα, για παράδειγμα, η οποία βρίσκεται 38 περίπου μοίρες βόρεια του Ισημερινού, η «ίση μέρα-ίση νύχτα» συνέβη ήδη πριν λίγες μέρες.

Η έναρξή της ισημερίας σημαίνει επί της ουσίας ότι ο ήλιος θα ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά, μεγαλώνοντας της μέρες μας προς την κορύφωση του θερινού ηλιοστασίου, όπου μετά θα αρχίσει πάλι να κατεβαίνει και οι μέρες ξανά να μικαρίνουν

Η εαρινή ισημερία πραγματοποιείται περίπου στις 20 Μαρτίου, όταν το κέντρο του Ηλίου είναι κατακόρυφο προς τον γήινο ισημερινό, διασχίζοντας τους ουρανούς από Νότο προς Βορρά. Η φθινοπωρινή ισημερία γίνεται περίπου στις 23 Σεπτεμβρίου όταν ο Ήλιος διασχίζει από Βορρά προς Νότο.

Οι ονομασίες εαρινή και φθινοπωρινή ισημερία είναι σχετικές και αφορούν στην εύκρατη ζώνη του βόρειου ημισφαιρίου, καθώς στις αντίστοιχες ημερομηνίες στο νότιο ημισφαίριο υπάρχουν εποχές είναι αντίθετες, ενώ στις δύο πολικές και την τροπική ζώνη δεν υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση εποχών.

Και φέτος θα συνεχιστεί η ανεπαίσθητη συρρίκνωση της διάρκειας της Άνοιξης, η οποία θα είναι πιο σύντομη κατά σχεδόν ένα λεπτό της ώρας σε σχέση με πέρυσι.

Εδώ και χιλιάδες χρόνια, η Άνοιξη μικραίνει στο βόρειο ημισφαίριο και ό,τι αυτή χάνει, το κερδίζει σε διάρκεια το καλοκαίρι.

Σήμερα, στο βόρειο ημισφαίριο ο χειμώνας διαρκεί περίπου 89 μέρες (λιγότερες από όλες τις εποχές), η άνοιξη σχεδόν 93 μέρες, το καλοκαίρι σχεδόν 94 μέρες (περισσότερες από όλες τις εποχές) και το φθινόπωρο σχεδόν 90 μέρες.

Συνολικά, η θερμότερη περίοδος του έτους (άνοιξη και καλοκαίρι) είναι περίπου μία εβδομάδα μεγαλύτερη σε διάρκεια από την ψυχρότερη (φθινόπωρο και χειμώνας).

Στην αστρονομία ισημερία καλείται η αστρική ημέρα κατά την οποία το κέντρο του ηλιακού δίσκου βρίσκεται ίσο χρονικό διάστημα πάνω και κάτω από τον ορίζοντα, διαγράφει δηλαδή ίσα τόξα (ημερήσιο και νυκτερινό), και κατά τη διάρκεια της οποίας οι ακτίνες του ηλίου πέφτουν με γωνία 90 μοιρών (κάθετα) στον ισημερινό, παρουσιάζοντας έτσι μηδενική απόκλιση.

  • Η εαρινή ισημερία αποτελεί την αφετηρία του ισχύοντος Περσικού ή Ιρανικού ημερολογίου και συμπίπτει με την Πρωτοχρονιά για τους Ιρανούς, αλλά και για πολλούς λαούς της Μέσης Ανατολής και Κεντρικής Ασίας.
  • Η επομένη της εαρινής ισημερίας είναι η πρώτη ημέρα του Ινδικού Εθνικού Ημερολογίου και Πρωτοχρονιά για τους Ινδούς.
  • Η εαρινή ισημερία είναι η αφετηρία για τον υπολογισμό της εορτής του Πάσχα, τόσο για τους Ιουδαίους, όσο και για τους Χριστιανούς.
  • Η εαρινή ισημερία είναι μία από τις σπουδαιότερες γιορτές στο καλεντάρι των νεοπαγανιστών, καθώς συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης.

Το φαινόμενο οφείλεται στην περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο και στην κλίση του άξονα περιστροφής της. Καθώς η γη περιφέρεται γύρω από τον ήλιο και επειδή ο άξονας περιστροφής της δεν είναι κάθετος στο επίπεδο περιφοράς η διάρκεια της ημέρας αλλάζει. Δύο φορές το χρόνο η γη βρίσκεται σε τέτοια θέση που οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν εντελώς κάθετα στον ισημερινό.

Ερμηνεία της εαρινής ισημερίας

Κατά την εαρινή ισημερία η ανατολή του ήλιου και η δύση υπολογίζονται στα διάφορα ημερολόγια σύμφωνα με τη χρονική στιγμή που θα εμφανιστεί η πρώτη ακτίνα του ήλιου και τη χρονική στιγμή που θα εξαφανιστεί και η τελευταία ακτίνα. Αυτό σημαίνει πρακτικά, σε συνδυασμό με το μέγεθος του ηλιακού δίσκου και το γεωγραφικό πλάτος που βρίσκεται κάποιος, ότι η πραγματική ίση μέρα και ίση νύχτα δεν εμφανίζεται τις ημερομηνίες που ορίζουμε ως ισημερίες.

Σε πολλές γλώσσες ο αντίστοιχος όρος λεκτικά δεν αναφέρεται στην έννοια της ίσης ημέρας αλλά της ίσης νύχτας κυρίως λόγω της λατινικής προέλευσης του (λατινικά aequinoctium). Οι ισημερίες συμβαίνουν μεταξύ των ηλιοστασίων, του χειμερινού ηλιοστασίου και θερινού ηλιοστασίου.

Το φαινόμενο της εαρινής ισημερίας παρουσιάζεται σε όλους τους πλανήτες κάθε ηλιακού συστήματος οι οποίοι παρουσιάζουν κλίση του άξονα περιστροφής ως προς το επίπεδο περιφοράς.

Recommended For You