Πόσο Άρρωστος Είναι ο Πλανήτης Μας;

Ο ασθενής βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση. Παρουσιάζει πολλαπλά συμπτώματα. Η αναπνοή του είναι δύσοσμη. Έχει πυρετό, και μάλιστα υψηλότερο από ποτέ. Οι προσπάθειες που γίνονται για να πέσει ο πυρετός αποτυγχάνουν. Τα σωματικά υγρά έχουν δηλητηριαστεί. Όταν θεραπεύονται τα συμπτώματα σε ένα μέρος του σώματος, ξαφνικά εμφανίζονται περισσότερα σε άλλα μέλη του. Αν επρόκειτο για συνηθισμένο ασθενή, οι γιατροί πιθανότατα θα χαρακτήριζαν τις πολλαπλές ασθένειες χρόνιες και θανατηφόρες. Μη γνωρίζοντας τι άλλο να κάνουν, θα έπαιρναν απλώς μέτρα για να νιώσει ο ασθενής όσο το δυνατόν πιο άνετα μέχρι να πεθάνει.

ΩΣΤΟΣΟ, αυτός ο ασθενής δεν είναι άνθρωπος. Είναι το σπίτι μας​—η γη. Το παραπάνω σενάριο περιγράφει κατάλληλα αυτό που συμβαίνει στον πλανήτη μας. Ο ακάθαρτος αέρας, η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, τα μολυσμένα νερά και τα τοξικά απόβλητα είναι μόνο λίγες από τις παθήσεις της βαριά άρρωστης γης μας. Σαν τους γιατρούς που αναφέρθηκαν παραπάνω, οι ειδικοί βρίσκονται σε αδιέξοδο ως προς το τι να κάνουν.

Τα μέσα ενημέρωσης στρέφουν τακτικά την προσοχή στην κακή υγεία της γης με επικεφαλίδες και λεζάντες όπως: «Το ψάρεμα με δυναμίτη μετατρέπει τον πυθμένα της θάλασσας σε πεδίο θανάτου». «Ένα Δισεκατομμύριο Ασιάτες Μπορεί να Διψάσουν σε 24 Χρόνια». «Κάθε χρόνο διακινούνται σαράντα εκατομμύρια τόνοι τοξικών αποβλήτων παγκοσμίως». «Σχεδόν τα δύο τρίτα των 1.800 πηγών στην Ιαπωνία είναι μολυσμένες με δηλητήρια». «Η Τρύπα του Όζοντος Πάνω από την Ανταρκτική Επιστρέφει Μεγαλύτερη».

Μερικοί εξοικειώνονται με τις συχνές ειδήσεις για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει το περιβάλλον, και μάλιστα ίσως σκέφτονται: “Δεν χρειάζεται να ανησυχώ και πολύ εφόσον δεν επηρεάζει εμένα”. Εντούτοις, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι, η μαζική καταστροφή του περιβάλλοντος της γης επηρεάζει τη συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων. Εφόσον η μόλυνση του πλανήτη μας είναι τώρα τόσο διαδεδομένη, προφανώς επηρεάζει ήδη περισσότερες από μία πτυχές της ζωής μας. Επομένως, όλοι θα πρέπει να ενδιαφερόμαστε για την υγεία και τη διαφύλαξη του σπιτικού μας. Εξάλλου, πού αλλού θα μπορούσαμε να ζήσουμε;

Πόσο εκτεταμένο είναι το πρόβλημα; Πόσο άρρωστη είναι η γη; Πώς επηρεάζεται η ζωή των ανθρώπων; Ας εξετάσουμε λίγους μόνο παράγοντες οι οποίοι μας βοηθούν να καταλάβουμε γιατί η γη μας δεν έχει μια απλή αδιαθεσία αλλά, αντιθέτως, είναι σοβαρά άρρωστη.

ΩΚΕΑΝΟΙ: Σε μεγάλα τμήματα των ωκεανών γίνεται υπεραλίευση. Σύμφωνα με μια έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, «το 70 τοις εκατό των θαλάσσιων ψαρότοπων υφίστανται τέτοια εκμετάλλευση ώστε η αναπαραγωγή δεν μπορεί να αντικαταστήσει, ή αντικαθιστά ελάχιστα, τις απώλειες». Για παράδειγμα, οι πληθυσμοί μπακαλιάρου, μερλούκιου, μαύρου μπακαλιάρου και χωματίδας στο Βόρειο Ατλαντικό μειώθηκαν μέχρι και 95 τοις εκατό από το 1989 έως το 1994. Αν συνεχιστεί αυτό, πώς θα επηρεαστούν εκατομμύρια άνθρωποι που βασίζονται στη θάλασσα ως την κύρια πηγή της τροφής τους;

Επιπρόσθετα, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο 20 με 40 εκατομμύρια τόνοι θαλασσινών αλιεύονται και πετιούνται πίσω στη θάλασσα​—συνήθως τραυματισμένα ή νεκρά. Γιατί; Τέτοια θαλασσινά τα πιάνουν μαζί με τα επιθυμητά ψάρια αλλά αυτά δεν τα θέλουν.

ΔΑΣΗ: Η αποδάσωση έχει πολλά αρνητικά επακόλουθα. Η απώλεια των δέντρων μειώνει την ικανότητα που έχει η γη να απορροφάει το διοξείδιο του άνθρακα, και αυτή λέγεται ότι είναι μια αιτία για την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας. Ορισμένα είδη φυτών​—πιθανές πηγές ζωοσωτήριων φαρμάκων—​θα εξαφανιστούν. Ωστόσο, η καταστροφή των δασών συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς. Στην πραγματικότητα, ο ρυθμός καταστροφής έχει αυξηθεί τα πρόσφατα χρόνια. Μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι αν αυτό συνεχιστεί, τα τροπικά δάση θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέσα σε 20 περίπου χρόνια.

ΤΟΞΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ: Η απόθεση βλαβερών υλικών στο έδαφος και στη θάλασσα αποτελεί σοβαρό πρόβλημα που είναι δυνατόν να προκαλέσει τεράστια βλάβη σε εκατομμύρια ανθρώπους. Τα ραδιενεργά απόβλητα, τα βαρέα μέταλλα και τα υποπροϊόντα του πλαστικού συγκαταλέγονται στα στοιχεία που μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές, ασθένειες ή θάνατο σε ανθρώπους και ζώα.

ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ: Τον περασμένο αιώνα άρχισαν να χρησιμοποιούνται περίπου 100.000 νέες χημικές ουσίες. Αυτές οι ουσίες γίνονται μέρος του αέρα, του εδάφους, του νερού και της τροφής μας. Σχετικά λίγες από αυτές έχουν ελεγχθεί για τις επιπτώσεις τους στην υγεία του ανθρώπου. Εντούτοις, από εκείνες που ελέγχθηκαν, βρέθηκε ότι ένας σημαντικός αριθμός είναι καρκινογόνες ή νοσογόνες με άλλους τρόπους.

Υπάρχουν πολύ περισσότερες απειλές για το περιβάλλον μας: η μόλυνση της ατμόσφαιρας, τα ακατέργαστα λύματα, η όξινη βροχή, η έλλειψη καθαρού νερού. Τα λίγα που αναφέρθηκαν μέχρι τώρα αρκούν για να δείξουν ότι η γη είναι πράγματι άρρωστη. Μπορεί να σωθεί ο ασθενής ή μήπως έχει ήδη χαθεί η μάχη; – πηγή