Το κόκκινο σπίτι της οδού Σωνιέρου

imagesΑν δει κανείς από ψηλά το κομμάτι της παλιάς αστικής Αθήνας, ανάμεσα στον Σταθμό Λαρίσης και στις οδούς Καρόλου, Μάρνη και Λιοσίων, θα παρατηρήσει ένα σχήμα Μεγάλης Αρκτου. Εκεί σε αυτό το αθηναϊκό στερέωμα, καλά χωνεμένο από τον χρόνο, στην καρδιά της αστικής εμπειρίας επί σειρά γενεών, αισθάνομαι συχνά ότι βρίσκομαι σε έναν παράλληλο κόσμο, στα όρια του πραγματικού. Το ένιωσα πρόσφατα όταν πάρκαρα στην οδό Σωνιέρου, κοντά στη γωνία με την οδό Κων. Παλαιολόγου.

Εχει μια μικρή πλατεία εκεί, που θυμίζει αδιόρατα την παλιά γειτονιά. Είναι τα δέντρα, η γλώσσα του σώματος όσων κάθονται σε καρέκλες έξω από τα σπίτια, η μυρωδιά της πόλης. Είναι «Αθήνα». Καθώς ήμουν δίπλα, δεν έχασα ευκαιρία να δω από κοντά το Sans Rival, το παλιό ξενοδοχείο στη Λιοσίων, που λόγω θέσης, μορφής και νοσταλγικής ονομασίας, με τη συμπαθή αμετροέπεια, είναι διάσημο. Είναι ένα ξακουστό κουφάρι της σύγχρονης Αθήνας, πολυφωτογραφημένο, αλλά και ζωγραφισμένο (από τον εικαστικό Φάνη Παρασκευουδάκη). Οταν κρυφοκοίταξα από την είσοδο του ερειπωμένου ξενοδοχείου στην οδό Παλαιολόγου, είδα με ευχαρίστηση τις γύψινες διακοσμήσεις δεξιά στον τοίχο, όλες σε ύφος αρ νουβό.

Αλλά η γειτονιά με καλούσε, και έτσι άφησα το Sans Rival για να περπατήσω στην αστική αγκύλη που σχηματίζουν οι οδοί Λιοσίων, Μάρνη και Καρόλου. Είναι μια «ενδοχώρα», συντεθλιμμένη ανάμεσα σε μυλόπετρες εγκατάλειψης, που, ωστόσο, διατηρεί κάποια γοητεία. Θα έλεγα ότι είναι ένα αστικό νεκροταφείο, αν και ο χαρακτηρισμός είναι βαρύς και άδικος, ιδίως για όσους κατοικούν στους παλιούς αυτούς δρόμους: Μαιζώνος, Ακομινάτου, Παλαιολόγου, Κρήτης… Αλλά η παλιά γειτονιά είναι θρυμματισμένη, έχει χάσματα, κενά, παράταιρες προσμείξεις παλιού και λιγότερου παλιού, γιατί τίποτε πραγματικά νέο δεν υπάρχει στη γειτονιά. Μοναδική εξαίρεση, στη γνώση μου τουλάχιστον, η Στέγη Μάρκου Δραγούμη στην οδό Μαιζώνος, ένα όμορφο παλιό σπίτι που πήρε νέα ζωή.

Αλλά ολόγυρα, η παλιά Αθήνα ξετυλίγει ακόμη μύθους. Ζει μόνο στο παρελθόν. Είδα με έκπληξη, στη Μαιζώνος, μία μικρή πολυκατοικία της δεκαετίας του 1930, υψηλής ποιότητος, με γαλάζιες κεραμικές διακοσμητικές ταινίες, που μου θύμισαν μια ωραία πολυκατοικία στην πιο αστική οδό Ομήρου, στο κέντρο της Αθήνας. Ηταν ένα κλειστό σπίτι, αν και κάποιοι τύποι εμφανίστηκαν στην είσοδο, που κάποτε θα οδηγούσε σε μοντέρνα, αστικά διαμερίσματα.

Αλλά, όταν είδα το κόκκινο σπίτι στην οδό Σωνιέρου, ένιωσα το μέτρο της παλιάς γειτονιάς. Είχα δει και άλλα σπίτια, ίσως πιο φιλάρεσκα, με τα γύψινα κοσμήματά τους, όλα στη θέση τους. Ιδίως ένα από αυτά με συγκίνησε, γιατί ενώ είχα πιστέψει ότι είναι κατάκλειστο, είδα μια βουάλ κουρτίνα να ανεμίζει πίσω από ένα ψηλό παράθυρο. Ομως το κόκκινο σπίτι της οδού Σωνιέρου πρόβαλε σαν σε οπτασία. Ο ήλιος που είχε χαμηλώσει το θέρμαινε και του έδινε μια αιμάτινη επιδερμίδα, που έπαιρνε παραπάνω θερμότητα δίπλα στα πράσινα παράθυρα. Η ομορφιά του σπιτιού ήταν η επίτευξη μιας αρμονίας, αποτέλεσμα καλλιτεχνίας και έλλογης σκέψης. Ηταν μια μικρή επιτυχία της παλιάς γειτονιάς και πόσα τέτοια σπίτια θα υπήρχαν ακόμη. Περισσότερο, όμως, ήταν το χρώμα που με τραβούσε σε αυτό το βουβό σπίτι. Ηταν το αυθεντικό κόκκινο της παλιάς Αθήνας, η τερακότα με την πομπηιανή λάμψη, που φέγγιζε κάποτε από σπίτια ταπεινά…

http://www.kathimerini.gr

Recommended For You