Προήλθε Κάθε Μορφή Ζωής από Έναν Κοινό Πρόγονο;

Ο Δαρβίνος πίστευε ότι κάθε μορφή ζωής θα μπορούσε να αναχθεί σε έναν κοινό πρόγονο. Φανταζόταν την ιστορία της ζωής στη γη σαν ένα μεγάλο δέντρο. Κάποιοι άλλοι αργότερα πίστευαν ότι αυτό το «δέντρο της ζωής» άρχισε ως ένας και μόνο κορμός με τα πρώτα απλά κύτταρα. Καινούρια είδη διακλαδίστηκαν από τον κορμό και συνέχισαν να διαιρούνται σε κλώνους, δηλαδή τις οικογένειες των φυτών και των ζώων, και στη συνέχεια σε μικρότερα κλαδιά, όλα τα είδη που εντάσσονται στις σημερινές οικογένειες των φυτών και των ζώων. Έγιναν όντως έτσι τα πράγματα;

Τι ισχυρίζονται πολλοί επιστήμονες; Πολλοί δίνουν την εντύπωση ότι το αρχείο των απολιθωμάτων υποστηρίζει τη θεωρία της κοινής προέλευσης όλων των μορφών ζωής. Ισχυρίζονται επίσης ότι, εφόσον όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί χρησιμοποιούν παρόμοια «γλώσσα προγραμματισμού», το DNA, τότε κάθε μορφή ζωής πρέπει να εξελίχθηκε από έναν κοινό πρόγονο.

Τι λέει η Αγία Γραφή; Η αφήγηση της Γένεσης δηλώνει ότι τα φυτά, τα θαλάσσια πλάσματα, τα χερσαία ζώα και τα πουλιά δημιουργήθηκαν «κατὰ γένος». (Γένεση 1:12, 20‐25, Μετάφραση των Εβδομήκοντα) Αυτή η διατύπωση αφήνει περιθώρια για την ύπαρξη ποικιλίας μέσα στα πλαίσια ενός “γένους”, αλλά υποδηλώνει ότι υπάρχουν συγκεκριμένα όρια που διαχωρίζουν τα διάφορα γένη. Η Βιβλική αφήγηση περί δημιουργίας προϋποθέτει επίσης ότι καινούριοι τύποι πλασμάτων θα εμφανίζονταν στο αρχείο των απολιθωμάτων ξαφνικά και θα ήταν πλήρως σχηματισμένοι.

Τι αποκαλύπτουν τα αποδεικτικά στοιχεία; Υποστηρίζουν τα αποδεικτικά στοιχεία τη Βιβλική περιγραφή των γεγονότων ή μήπως είχε δίκιο ο Δαρβίνος; Τι έχουν δείξει οι ανακαλύψεις των τελευταίων 150 χρόνων;

ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΔΑΡΒΙΝΟΥ ΚΟΒΕΤΑΙ

Τα πρόσφατα χρόνια, οι επιστήμονες κατάφεραν να συγκρίνουν τους γενετικούς κώδικες δεκάδων μονοκύτταρων οργανισμών καθώς και τους κώδικες φυτών και ζώων. Υπέθεταν ότι αυτές οι συγκρίσεις θα επιβεβαίωναν την άποψη του Δαρβίνου για ένα διακλαδιζόμενο «δέντρο της ζωής». Τα πράγματα, όμως, δεν εξελίχθηκαν έτσι.

Τι έχουν αποκαλύψει οι έρευνες; Ο βιολόγος Μάλκολμ Σ. Γκόρντον έγραψε το 1999: «Φαίνεται ότι η ζωή είχε πολλές προελεύσεις. Το παγκόσμιο δέντρο της ζωής φαίνεται πως δεν είχε μία και μόνο ρίζα». Υπάρχουν άραγε αποδείξεις για το ότι όλες οι κύριες διακλαδώσεις της ζωής συνδέονται με έναν και μόνο κορμό, όπως πίστευε ο Δαρβίνος; Ο Γκόρντον συνεχίζει: «Η παραδοσιακή εκδοχή της θεωρίας της κοινής καταγωγής φαίνεται να μην εφαρμόζεται στα βασίλεια, σύμφωνα με την παρούσα ταξινόμηση. Πιθανότατα δεν εφαρμόζεται σε πολλά φύλα, αν όχι σε όλα, και ίσως να μην εφαρμόζεται επίσης σε πολλές ομοταξίες των φύλων».29*

Οι σύγχρονες έρευνες συνεχίζουν να αντικρούουν τη δαρβινική θεωρία περί κοινής καταγωγής. Για παράδειγμα, ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist) το 2009 παρέθεσε τα εξής λόγια του εξελικτικού επιστήμονα Έρικ Μπατέστ: «Δεν έχουμε καμιά απολύτως απόδειξη για το ότι το δέντρο της ζωής αποτελεί πραγματικότητα».30 Το ίδιο άρθρο παραθέτει επίσης τη δήλωση του εξελικτικού βιολόγου Μάικλ Ρόουζ: «Το δέντρο της ζωής έχει αρχίσει να θάβεται διακριτικά—το γνωρίζουμε όλοι. Αυτό που δεν έχει γίνει τόσο αποδεκτό είναι ότι χρειάζεται να αλλάξουμε την όλη θεώρησή μας για τη βιολογία».31*

ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΩΝ ΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΩΝ;

Πολλοί επιστήμονες επικαλούνται το αρχείο των απολιθωμάτων ως έρεισμα για την ιδέα περί κοινής προέλευσης όλων των μορφών ζωής. Ισχυρίζονται, για παράδειγμα, πως το αρχείο των απολιθωμάτων τεκμηριώνει την αντίληψη ότι τα ψάρια έγιναν αμφίβια και τα ερπετά έγιναν θηλαστικά. Τι δείχνει όμως στ’ αλήθεια το αρχείο αυτό;

Ο εξελικτικός παλαιοντολόγος Ντέιβιντ Μ. Ράουπ λέει: «Αντί να βλέπουν τη σταδιακή εμφάνιση των μορφών της ζωής, οι γεωλόγοι της εποχής του Δαρβίνου αλλά και οι σημερινοί γεωλόγοι βλέπουν ένα αρχείο εξαιρετικά ακανόνιστο και αποσπασματικό: διάφορα είδη εμφανίζονται στην ακολουθία πολύ ξαφνικά, παρουσιάζουν λίγες ή καθόλου αλλαγές στο διάστημα της παρουσίας τους στο αρχείο και στη συνέχεια εξαφανίζονται απότομα από αυτό».32

Στην πραγματικότητα, η συντριπτική πλειονότητα των απολιθωμάτων παρουσιάζει σταθερότητα ως προς τους τύπους των πλασμάτων σε παρατεταμένα διαστήματα χρόνου. Τα στοιχεία δεν μαρτυρούν εξέλιξη από τον έναν τύπο στον άλλον. Μοναδικά σωματικά σχέδια εμφανίζονται ξαφνικά. Νέα χαρακτηριστικά εμφανίζονται ξαφνικά. Λόγου χάρη, οι νυχτερίδες οι οποίες διαθέτουν σύστημα ηχοεντοπισμού εμφανίζονται χωρίς κανέναν σαφή συνδετικό κρίκο με κάποιον λιγότερο εξελιγμένο πρόγονο.

Μάλιστα, οι μισές και πλέον από όλες τις κύριες υποδιαιρέσεις της ζωικής κτίσης φαίνεται ότι έχουν εμφανιστεί σε σχετικά σύντομη περίοδο χρόνου. Επειδή πολλές νέες και διακριτές μορφές ζωής εμφανίζονται τόσο ξαφνικά στο αρχείο των απολιθωμάτων, οι παλαιοντολόγοι αναφέρονται σε αυτό το γεγονός ως «Κάμβρια έκρηξη». Πότε ήταν η Κάμβρια περίοδος;

Ας υποθέσουμε ότι οι υπολογισμοί των ερευνητών είναι ακριβείς. Στην περίπτωση αυτή, θα μπορούσαμε να παραστήσουμε την ιστορία της γης με μια χρονική γραμμή που έχει μήκος όσο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου (1). Στην κλίμακα αυτή, θα έπρεπε να περπατήσετε τα εφτά όγδοα περίπου του μήκους του γηπέδου για να φτάσετε στο σημείο που οι παλαιοντολόγοι αποκαλούν Κάμβρια περίοδο (2). Σε ένα μικρό τμήμα αυτής της περιόδου, κάνουν την εμφάνισή τους στο αρχείο των απολιθωμάτων οι κύριες υποδιαιρέσεις της ζωικής κτίσης. Πόσο ξαφνικά γίνεται αυτό; Καθώς βαδίζετε κατά μήκος του γηπέδου, όλα αυτά τα διαφορετικά πλάσματα ξεφυτρώνουν σε απόσταση μικρότερη του ενός βήματος!

Η σχετικά ξαφνική εμφάνιση αυτών των ποικίλων μορφών ζωής κάνει μερικούς εξελικτικούς ερευνητές να αμφισβητούν την παραδοσιακή εκδοχή της δαρβινικής θεωρίας. Για παράδειγμα, ο εξελικτικός βιολόγος Στιούαρτ Νιούμαν, σε συνέντευξή του το 2008, είπε ότι είναι απαραίτητο να βρεθεί μια καινούρια εξελικτική θεωρία η οποία να μπορεί να εξηγήσει την ξαφνική εμφάνιση νέων μορφών ζωής. Συγκεκριμένα, δήλωσε: «Πιστεύω ότι ο δαρβινικός μηχανισμός που χρησιμοποιείται για να εξηγήσει όλες τις εξελικτικές αλλαγές θα υποβαθμιστεί έτσι ώστε να θεωρείται ένας μόνο από τους διάφορους μηχανισμούς—και ίσως όχι ο πιο σημαντικός όσον αφορά την κατανόηση της μακροεξέλιξης, δηλαδή της εξέλιξης στην οποία παρατηρούνται μεγάλες μεταβάσεις μεταξύ των σωματικών τύπων».33

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΑ «ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ»

Τι θα μπορούσαμε όμως να πούμε όσον αφορά τα απολιθώματα που χρησιμοποιούνται για να δείξουν ότι τα ψάρια έγιναν αμφίβια και τα ερπετά έγιναν θηλαστικά; Παρέχουν αυτά αδιάσειστες αποδείξεις της εξελικτικής διαδικασίας; Μια πιο προσεκτική ματιά φέρνει στην επιφάνεια αρκετά προβλήματα.

Κατ’ αρχάς, το συγκριτικό μέγεθος των πλασμάτων που τοποθετούνται στη σειρά μετάβασης από τα ερπετά στα θηλαστικά παρουσιάζεται μερικές φορές με παραπλανητικό τρόπο σε διάφορα συγγράμματα. Στην πραγματικότητα, αντί να έχουν παρόμοιο μέγεθος, μερικά από τα πλάσματα αυτής της σειράς είναι τεράστια, ενώ άλλα είναι μικρά.

Ένα δεύτερο, πιο σοβαρό, πρόβλημα είναι η έλλειψη αποδείξεων για το ότι αυτά τα πλάσματα έχουν κάποια συγγένεια μεταξύ τους. Ανάμεσα στα δείγματα που τοποθετούνται στη σειρά μετάβασης μεσολαβούν πολλές φορές, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών, εκατομμύρια χρόνια. Αναφορικά με τα διαστήματα που μεσολαβούν μεταξύ πολλών τέτοιων απολιθωμάτων, ο ζωολόγος Χένρι Τζι λέει: «Οι χρονικές αποστάσεις μεταξύ των απολιθωμάτων είναι τόσο τεράστιες ώστε δεν μπορούμε να πούμε τίποτα βέβαιο για την πιθανή τους σύνδεση μέσω κοινών προγόνων και καταγωγής».34*

Αναφερόμενος στα απολιθώματα ψαριών και αμφιβίων, ο βιολόγος Μάλκολμ Σ. Γκόρντον λέει ότι τα απολιθώματα που έχουν βρεθεί συνιστούν μόνο ένα μικρό και «ενδεχομένως μη αντιπροσωπευτικό δείγμα της βιοποικιλότητας που υπήρχε μεταξύ αυτών των ομάδων σε εκείνους τους καιρούς». Και προσθέτει: «Δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό συνδέονταν—αν συνδέονταν καν—οι συγκεκριμένοι αυτοί οργανισμοί με μεταγενέστερες εξελίξεις ή τι συγγένεια μπορεί να είχαν μεταξύ τους».35*

ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΟΝΤΩΣ Η «ΤΑΙΝΙΑ»;

Ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Νάσιοναλ Τζεογκράφικ (National Geographic) το 2004 παρομοίασε το αρχείο των απολιθωμάτων με «ταινία από την οποία σε κάθε 1.000 καρέ τα 999 έχουν χαθεί».36 Σκεφτείτε τη σημασία αυτού του παραδείγματος.

Φανταστείτε ότι βρίσκετε 100 καρέ μιας κινηματογραφικής ταινίας η οποία αρχικά είχε 100.000 καρέ. Πώς θα ξέρατε ποια είναι η υπόθεση της ταινίας; Μπορεί να επινοούσατε εσείς μια υπόθεση, αλλά τι θα κάνατε αν μόνο 5 από τα 100 καρέ που βρήκατε μπορούσαν να συναρμολογηθούν έτσι ώστε να υποστηρίζουν αυτή την υπόθεση, ενώ τα υπόλοιπα 95 παρουσίαζαν κάτι πολύ διαφορετικό; Θα ήταν λογικό να ισχυριστείτε ότι η υπόθεση που επινοήσατε είναι σωστή με βάση εκείνα τα πέντε καρέ; Μήπως η αλήθεια θα ήταν ότι βάλατε τα πέντε καρέ στη συγκεκριμένη σειρά επειδή αυτό εξυπηρετούσε τη θεωρία σας; Δεν θα ήταν πιο λογικό να αφήσετε τα υπόλοιπα 95 να επηρεάσουν την άποψή σας;

Πώς σχετίζεται αυτό το παράδειγμα με τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν οι εξελικτιστές το αρχείο των απολιθωμάτων; Επί χρόνια, οι ερευνητές δεν παραδέχονταν πως η συντριπτική πλειονότητα των απολιθωμάτων—τα 95 καρέ της ταινίας—έδειχνε ότι τα είδη αλλάζουν πολύ λίγο στο διάβα του χρόνου. Γιατί τέτοια σιγή σχετικά με αυτές τις τόσο σημαντικές αποδείξεις; Ο συγγραφέας Ρίτσαρντ Μόρις λέει: «Προφανώς οι παλαιοντολόγοι είχαν αποδεχτεί την καθιερωμένη ιδέα των σταδιακών εξελικτικών αλλαγών και παρέμεναν πιστοί σε αυτήν, ακόμη και όταν ανακάλυπταν αποδείξεις για το αντίθετο. Προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν τα στοιχεία των απολιθωμάτων με βάση τις αποδεκτές εξελικτικές ιδέες».37

Τι συμβαίνει με τους εξελικτιστές σήμερα; Μήπως συνεχίζουν να τοποθετούν τα απολιθώματα σε κάποια συγκεκριμένη σειρά, όχι επειδή αυτή υποστηρίζεται επαρκώς από την πλειονότητα των απολιθωμάτων και των γενετικών αποδείξεων, αλλά επειδή κάτι τέτοιο συμφωνεί με τις εξελικτικές ιδέες που είναι τώρα αποδεκτές;*

Εσείς τι λέτε; Ποιο συμπέρασμα ταιριάζει περισσότερο με τις αποδείξεις; Αναλογιστείτε τα στοιχεία που έχουμε εξετάσει ήδη.

▪ Οι πρώτες μορφές ζωής στη γη δεν ήταν «απλές».
▪ Οι πιθανότητες να προέκυψαν τυχαία έστω και τα συστατικά ενός κυττάρου είναι απειροελάχιστες.
▪ Το DNA, το «ηλεκτρονικό πρόγραμμα», ή αλλιώς κώδικας, βάσει του οποίου λειτουργεί το κύτταρο είναι απίστευτα πολύπλοκο και μαρτυρεί την ύπαρξη ευφυΐας κατά πολύ ανώτερης από αυτήν που χρειάστηκε για οποιοδήποτε ανθρωποποίητο πρόγραμμα ή σύστημα αποθήκευσης πληροφοριών.
▪ Οι γενετικές έρευνες δείχνουν ότι οι διάφορες μορφές της ζωής δεν προήλθαν από έναν και μόνο κοινό πρόγονο. Επιπλέον, κύριες ομάδες της ζωικής κτίσης εμφανίζονται στο αρχείο των απολιθωμάτων ξαφνικά.

Υπό το φως αυτών των στοιχείων, δεν είναι άραγε λογικό να συμπεράνει κανείς πως οι αποδείξεις συμφωνούν με την εξήγηση της Αγίας Γραφής σχετικά με την προέλευση της ζωής; Εντούτοις, πολλοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι η επιστήμη αντικρούει πολλά από όσα λέει η Γραφή για τη δημιουργία. Ισχύει αυτό; Τι λέει στ’ αλήθεια η Αγία Γραφή;

[Υποσημειώσεις]

Ο βιολογικός όρος «φύλο» (ή αλλιώς συνομοταξία) αναφέρεται σε μια μεγάλη ομάδα ζώων που έχουν το ίδιο χαρακτηριστικό σωματικό σχέδιο. Ένας τρόπος με τον οποίο ταξινομούν οι επιστήμονες όλους τους ζωντανούς οργανισμούς είναι ένα σύστημα εφτά βαθμίδων, στο οποίο η κάθε βαθμίδα είναι πιο συγκεκριμένη από την προηγούμενη. Η πρώτη και ευρύτερη βαθμίδα είναι το βασίλειο. Ακολουθούν οι κατηγορίες φύλο, ομοταξία, τάξη, οικογένεια, γένος και είδος. Λόγου χάρη, το άλογο ταξινομείται ως εξής: βασίλειο, Ζώα· φύλο, Χορδωτά· ομοταξία, Θηλαστικά· τάξη, Περιττοδάκτυλα· οικογένεια, Ιππίδες· γένος Ίππος· είδος, Caballus.

Πρέπει να σημειωθεί πως ούτε το άρθρο του περιοδικού Νέος Επιστήμονας ούτε ο Μπατέστ ούτε ο Ρόουζ εννοούν ότι η θεωρία της εξέλιξης είναι εσφαλμένη. Το σημείο που θίγουν είναι μάλλον ότι το δέντρο της ζωής του Δαρβίνου, ένας από τους στύλους της θεωρίας του, δεν υποστηρίζεται από τα αποδεικτικά στοιχεία. Αυτοί οι επιστήμονες εξακολουθούν να αναζητούν άλλες εξηγήσεις για την εξέλιξη.

Ο Χένρι Τζι δεν υπαινίσσεται ότι η θεωρία της εξέλιξης είναι εσφαλμένη. Σκοπός των σχολίων του είναι να δείξει πως υπάρχουν όρια σε ό,τι μπορούμε να μάθουμε από το αρχείο των απολιθωμάτων.

Ο Μάλκολμ Σ. Γκόρντον υποστηρίζει τη διδασκαλία της εξέλιξης.

«Το να ισχυριστεί κανείς παίρνοντας μια σειρά από απολιθώματα πως αυτά αντιπροσωπεύουν μια γενεαλογική σειρά δεν αποτελεί ελέγξιμη επιστημονική υπόθεση, αλλά μια δήλωση εξίσου έγκυρη με μια παιδική ιστορία—διασκεδαστική, ίσως και διδακτική, αλλά όχι επιστημονική».—Αναζήτηση στα Βάθη του Χρόνου—Από το Αρχείο των Απολιθωμάτων σε μια Νέα Ιστορία της Ζωής (In Search of Deep Time—Beyond the Fossil Record to a New History of Life), του Χένρι Τζι, σ. 116, 117

ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

▪ Γεγονός: Δύο από τις θεμελιώδεις αντιλήψεις της εξέλιξης—το ότι όλες οι μορφές ζωής έχουν κοινή προέλευση και το ότι οι κύριοι σωματικοί τύποι πρωτοεμφανίζονται χάρη στην αργή συσσώρευση μικρών αλλαγών—αμφισβητούνται από ερευνητές οι οποίοι δεν υποστηρίζουν τη Βιβλική αφήγηση περί δημιουργίας.

Ερώτημα: Δεδομένης της αντιλογίας που υπάρχει γύρω από αυτούς τους στύλους της θεωρίας του Δαρβίνου, θα μπορούσαμε με κάθε ειλικρίνεια να χαρακτηρίσουμε τη δική του εκδοχή της εξέλιξης επιστημονικό γεγονός;

▪ Γεγονός: Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί έχουν παρόμοια σχεδιασμένο DNA, τη «γλώσσα προγραμματισμού» ή κώδικα που ρυθμίζει κατά μεγάλο μέρος το σχήμα και τη λειτουργία του κυττάρου ή των κυττάρων τους.

Ερώτημα: Μήπως αυτή η ομοιότητα υπάρχει, όχι επειδή είχαν τον ίδιο πρόγονο, αλλά επειδή είχαν τον ίδιο Σχεδιαστή;

Το Ζήτημα της Εξέλιξης του Ανθρώπου

Ερευνώντας το θέμα της εξέλιξης του ανθρώπου θα δείτε σε πολλά συγγράμματα και εγκυκλοπαίδειες μια σειρά εικόνων—στη μια άκρη βρίσκεται ένα σκυφτό, πιθηκοειδές πλάσμα και κατόπιν άλλα πλάσματα με όλο και πιο όρθιο παράστημα και μεγαλύτερο κεφάλι. Στην άλλη άκρη στέκεται ο σύγχρονος άνθρωπος. Τέτοιες απεικονίσεις σε συνδυασμό με συγκλονιστικά ρεπορτάζ για την ανακάλυψη κάποιου υποτιθέμενου ελλείποντα κρίκου δίνουν την εντύπωση πως υπάρχουν άφθονες αποδείξεις για το ότι ο άνθρωπος εξελίχθηκε από πιθηκοειδή πλάσματα. Βασίζονται αυτοί οι ισχυρισμοί σε αδιάσειστες αποδείξεις; Εξετάστε τι λένε κάποιοι εξελικτικοί ερευνητές για τα παρακάτω ζητήματα.*

ΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΝΤΩΣ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΩΝ

▪ Γεγονός: Στις αρχές του 20ού αιώνα, όλα τα απολιθώματα που χρησιμοποιούνταν για να υποστηρίξουν τη θεωρία ότι οι άνθρωποι και οι πίθηκοι εξελίχθηκαν από έναν κοινό πρόγονο χωρούσαν σε ένα τραπέζι του μπιλιάρδου. Έκτοτε, ο αριθμός των απολιθωμάτων που χρησιμοποιούνται για να υποστηρίξουν αυτή τη θεωρία έχει αυξηθεί. Τώρα λέγεται ότι θα γέμιζαν ένα βαγόνι τρένου.38 Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα αυτών των απολιθωμάτων είναι απλώς μεμονωμένα οστά και δόντια. Τα πλήρη κρανία—για να μη μιλήσουμε για πλήρεις σκελετούς—σπανίζουν.39

Ερώτημα: Έχει δώσει ο αυξημένος αριθμός των απολιθωμάτων που αποδίδονται στο «γενεαλογικό δέντρο» του ανθρώπου απάντηση στα ερωτήματα των εξελικτικών επιστημόνων για το πότε και το πώς εξελίχθηκε ο άνθρωπος από πιθηκοειδή πλάσματα;

Απάντηση: Όχι. Στην ουσία, συμβαίνει το αντίθετο. Σχετικά με την ταξινόμηση αυτών των απολιθωμάτων, ο Ρόμπιν Ντέρικορτ, από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία, έγραψε το 2009: «Ίσως η μόνη ομοφωνία που υπάρχει προς το παρόν είναι ότι δεν υπάρχει καμία ομοφωνία».40 Το 2007, το επιστημονικό περιοδικό Φύση (Nature) δημοσίευσε ένα άρθρο ερευνητών οι οποίοι ανακάλυψαν άλλον έναν υποτιθέμενο κρίκο στο εξελικτικό δέντρο. Το άρθρο έλεγε ότι τίποτα δεν είναι γνωστό για το πότε ή το πώς ξεχώρισε η γενεαλογική γραμμή των ανθρώπων από των πιθήκων.41 Ο Ντιούλα Ντιένις, ερευνητής του Τμήματος Βιολογικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Έτβες Λόραντ της Ουγγαρίας, έγραψε το 2002: «Η ταξινόμηση των απολιθωμάτων των ανθρωπιδών και η θέση τους στην εξελικτική διαδικασία αποτελεί ζήτημα συνεχούς αντιλογίας».* Ο συγγραφέας αυτός δηλώνει επίσης ότι τα μέχρι τούδε στοιχεία των απολιθωμάτων δεν μας βοηθούν να εξακριβώσουμε πότε, πού ή πώς εξελίχθηκε ο άνθρωπος από πιθηκοειδή πλάσματα.42

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΓΙΑ «ΕΛΛΕΙΠΟΝΤΕΣ ΚΡΙΚΟΥΣ»

▪ Γεγονός: Συχνά, τα μέσα ενημέρωσης προβάλλουν εκτενώς ανακοινώσεις σχετικά με την ανακάλυψη κάποιου νέου «ελλείποντα κρίκου». Το 2009, λόγου χάρη, παρουσιάστηκε ένα απολίθωμα το οποίο ονομάστηκε Ίντα και «διαφημίστηκε σαν να ήταν σταρ της ροκ», όπως έγραψε κάποιο περιοδικό.43 Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της δημοσιότητας ήταν η εξής επικεφαλίδα στην αγγλική εφημερίδα Δε Γκάρντιαν (The Guardian): «Απολίθωμα Ίντα: Το Εκπληκτικό Εύρημα Αποτελεί “Ελλείποντα Κρίκο” στην Εξέλιξη του Ανθρώπου».44 Εντούτοις, σε λίγες μόνο μέρες, το αγγλικό επιστημονικό περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist) είπε: «Η Ίντα δεν αποτελεί “ελλείποντα κρίκο” στην εξέλιξη του ανθρώπου».45

Ερώτημα: Γιατί κάθε παρουσίαση ενός νέου «ελλείποντα κρίκου» καλύπτεται ευρέως από τα μέσα ενημέρωσης ενώ η αφαίρεση του ίδιου απολιθώματος από το «γενεαλογικό δέντρο» μόλις και μετά βίας αναφέρεται;

Απάντηση: Σχετικά με όσους κάνουν τέτοιες ανακαλύψεις, ο Ρόμπιν Ντέρικορτ λέει: «Ο επικεφαλής μιας ερευνητικής ομάδας ίσως νιώθει την ανάγκη να υπερτονίσει τη μοναδικότητα και το συγκλονιστικό χαρακτήρα της “ανακάλυψης” για να προσελκύσει χρηματοδότες εκτός επιστημονικής κοινότητας, ο δε τύπος και τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης που αναζητούν συγκλονιστικές ιστορίες δίνουν ασφαλώς ένα κίνητρο».46

ΣΚΙΤΣΑ ΚΑΙ ΟΜΟΙΩΜΑΤΑ ΠΙΘΗΚΑΝΘΡΩΠΩΝ

▪ Γεγονός: Σε συγγράμματα και μουσεία παρουσιάζονται πολλές φορές απεικονίσεις των υποτιθέμενων προγόνων του ανθρώπου με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσώπου, χρώμα δέρματος και τρίχωμα. Οι απεικονίσεις αυτές δείχνουν συνήθως τους αρχαιότερους «προγόνους» με πιθηκοειδή χαρακτηριστικά ενώ αυτούς που υποτίθεται ότι είναι πιο κοντά στον άνθρωπο με πιο ανθρώπινα χαρακτηριστικά προσώπου, χρώμα δέρματος και τρίχωμα.

Ερώτημα: Μπορούν οι επιστήμονες να αναπαραστήσουν με αξιοπιστία αυτά τα χαρακτηριστικά βάσει των απολιθωμάτων που βρίσκουν;

Απάντηση: Όχι. Ο Καρλ Ν. Στίβεν, ειδήμων στην ιατροδικαστική, από το Τμήμα Ανατομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας στην Αυστραλία, έγραψε το 2003: «Τα πρόσωπα των αρχαιότερων προγόνων του ανθρώπου δεν μπορούν να αποδοθούν αντικειμενικά ούτε είναι δυνατόν να ελεγχθεί η ακρίβεια της απόδοσής τους». Ο ίδιος λέει ότι οι προσπάθειες να γίνει κάτι τέτοιο με βάση τους σύγχρονους πιθήκους «πιθανότατα είναι έντονα επηρεασμένες, εξόφθαλμα ανακριβείς και άκυρες». Το συμπέρασμά του; «Οποιαδήποτε “αναπαράσταση” προσώπου αρχαιότερων ανθρωπιδών πιθανότατα είναι παροδηγητική».47

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

▪ Γεγονός: Ένας βασικός τρόπος με τον οποίο οι εξελικτιστές προσδιορίζουν αν κάποιος υποτιθέμενος πρόγονος του ανθρώπου είχε κοντινή ή μακρινή συγγένεια με τον άνθρωπο είναι το μέγεθος του εγκεφάλου του.

Ερώτημα: Είναι το μέγεθος του εγκεφάλου αξιόπιστος δείκτης της νοημοσύνης;

Απάντηση: Όχι. Μια ομάδα ερευνητών που χρησιμοποίησε το μέγεθος του εγκεφάλου για να υπολογίσει ποια εκλιπόντα πλάσματα είχαν κοντινότερη συγγένεια με τον άνθρωπο παραδέχτηκε ότι κάνοντας αυτή την εργασία “ένιωθε συχνά ότι πατούσε σε ασταθές έδαφος”.48 Γιατί; Εξετάστε τι δήλωσε το περιοδικό Σαϊεντίφικ Αμέρικαν Μάιντ (Scientific American Mind) το 2008: «Οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν να βρουν κάποιον συσχετισμό μεταξύ του απόλυτου ή του σχετικού μεγέθους του εγκεφάλου και της οξύνοιας στην περίπτωση των ανθρώπων και άλλων ζωικών ειδών. Ούτε έχουν καταφέρει να βρουν κάποια αντιστοιχία ανάμεσα στην ευφυΐα και στο μέγεθος ή στην ύπαρξη συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου, με εξαίρεση ίσως την περιοχή του Μπροκά, η οποία είναι το κέντρο ομιλίας του ανθρώπου».49

Εσείς τι λέτε; Γιατί ταξινομούν οι επιστήμονες τα απολιθώματα που χρησιμοποιούνται στην αλυσίδα μεταξύ πιθήκου και ανθρώπου σύμφωνα με το μέγεθος του εγκεφάλου ενώ είναι γνωστό ότι αυτό δεν αποτελεί αξιόπιστο δείκτη της νοημοσύνης; Μήπως προσπαθούν να φέρουν τα στοιχεία στα μέτρα της θεωρίας τους; Και γιατί οι ερευνητές διαφωνούν συνεχώς για το ποια απολιθώματα πρέπει να περιληφθούν στο «γενεαλογικό δέντρο» του ανθρώπου; Μήπως τα απολιθώματα που μελετούν είναι απλώς αυτό που φαίνεται ότι είναι, δηλαδή είδη πιθήκων τα οποία έχουν εκλείψει;

Τι συμβαίνει όμως με τα ανθρωποειδή απολιθώματα των λεγόμενων ανθρώπων του Νεάντερταλ, τα οποία παρουσιάζονται συχνά ως απόδειξη για το ότι υπήρξε κάποιος τύπος πιθηκανθρώπου; Οι ερευνητές έχουν αρχίσει να αναθεωρούν την άποψή τους για το τι πραγματικά ήταν αυτοί. Ο Μίλφορντ Χ. Γούλποφ έγραψε το 2009 στο Αμερικανικό Περιοδικό Φυσικής Ανθρωπολογίας (American Journal of Physical Anthropology) ότι «οι άνθρωποι του Νεάντερταλ μπορεί να ήταν μια κανονική ανθρώπινη φυλή».50

Οι ειλικρινείς παρατηρητές αναγνωρίζουν αμέσως ότι ο εγωισμός, τα χρήματα και η ανάγκη για δημοσιότητα επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται «οι αποδείξεις» για την εξέλιξη του ανθρώπου. Είστε εσείς διατεθειμένοι να εμπιστευτείτε τέτοιες αποδείξεις;

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ ΑΥΤΗ Η ΕΙΚΟΝΑ;

▪ Τέτοιες εικόνες βασίζονται σε προκατειλημμένες ιδέες και σε εικασίες ερευνητών και καλλιτεχνών, όχι στα γεγονότα.51
▪ Η πλειονότητα αυτών των απεικονίσεων βασίζεται σε τμήματα κρανίων και μεμονωμένα δόντια. Τα πλήρη κρανία—για να μη μιλήσουμε για πλήρεις σκελετούς—σπανίζουν.
▪ Δεν υπάρχει καμία ομοφωνία μεταξύ των ερευνητών για το πώς πρέπει να ταξινομηθούν τα απολιθώματα των διαφόρων πλασμάτων.
▪ Οι καλλιτέχνες δεν μπορούν να αναπαραστήσουν με αξιοπιστία τα χαρακτηριστικά του προσώπου, το χρώμα του δέρματος και το τρίχωμα αυτών των εκλιπόντων πλασμάτων.
▪ Το κάθε πλάσμα τοποθετείται στη γραμμή που οδηγεί στο σύγχρονο άνθρωπο κυρίως με βάση το μέγεθος της κρανιακής του κοιλότητας, παρότι τα στοιχεία μαρτυρούν πως το μέγεθος του εγκεφάλου δεν είναι αξιόπιστος δείκτης της νοημοσύνης.

[Υποσημειώσεις]

Σημείωση: Κανένας από τους ερευνητές που αναφέρονται σε αυτό το πλαίσιο δεν πιστεύει στη Βιβλική διδασκαλία περί δημιουργίας. Όλοι αποδέχονται τη διδασκαλία της εξέλιξης.

Ο όρος «ανθρωπίδες» χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα πλάσματα που θεωρούν οι εξελικτικοί ερευνητές ότι αποτελούν την ανθρώπινη οικογένεια καθώς και τα προϊστορικά ανθρωποειδή πλάσματα.

http://wol.jw.org

Recommended For You